We lazen in het lokale krantje over iets wat we zó leuk vonden dat we het met je móesten delen: de zadenbibliotheek. In steeds meer bibliotheken in Nederland kun je gratis gifvrije zaadjes halen voor in je tuin of op je balkon. Maar daar staat wel iets tegenover. Je leent de zaadjes, want het idee is dat je later zelf weer zaden terugbrengt. Hoe dat precies zit, leggen we je nu uit. Dit past helemaal op je groenere lijstje!
Meer zaden met elkaar uitwisselen
De zadenbibliotheek begon in 2017 als een klein Fries initiatief van Stichting Zadenbibliotheek Fryslân. Inmiddels zijn er door het hele land locaties te vinden. En dat is belangrijk, want zaden zijn een bron van leven: ze zorgen ervoor dat we voedsel kunnen verbouwen. Toch is het telen van eigen zaden tegenwoordig eerder uitzondering dan regel. Waar het vroeger heel normaal was om zaden van bloemen, kruiden en groenten met elkaar te ruilen, gebeurt dat nu nog maar weinig. Steeds meer traditionele rassen verdwijnen en wereldwijd worden zaden gepatenteerd door grote bedrijven. Dat maakt tuiniers afhankelijk en zorgt voor minder variatie en dus ook minder biodiversiteit. De zadenbibliotheek wil dit tij keren door zaden vrij toegankelijk te maken én kennis over zaaien, oogsten en ruilen te delen. Want zaden zijn van de natuur, en dus van iedereen.
Op bezoek bij de zadenbibliotheek in OBA Amsterdam (locatie Ouderkerk aan de Amstel).
Hoe werkt de zadenbibliotheek?
In steeds meer bibliotheken vind je in de lente een zadenbieb. Hier kun je gratis biologische zaadjes meenemen of beter gezegd: lenen. Want het idee is dat je na het zaaien ook weer wat terugbrengt. Het werkt zo: je kiest een paar zakjes met zaden van eetbare of sierplanten. Je zaait ze in je tuin of op je balkon en laat na het oogsten een paar planten expres bloeien. Die bloemen vormen zaaddozen of vruchten waarin nieuwe zaden zitten. Die verzamel je, laat je goed drogen en breng je vervolgens terug naar de zadenbieb. Zo help je mee om de collectie levendig en divers te houden. Let op: het is dus niet de bedoeling dat je zomaar een zakje overgebleven zaad uit het tuincentrum komt inleveren. De zadenbibliotheek draait op vertrouwen én op de inzet van tuiniers die onbespoten zaden uit eigen tuin delen.
Wil je meedoen? Schrijf je gratis in via de website van Zadenbibliotheek Nederland, kijk waar jouw dichtstbijzijnde zadenbieb zit, kies je zaden en zaaien maar! Bekijk hier de video van het bezoek!
Zaden oogsten en terugbrengen
Wil je zaden terugbrengen naar de zadenbibliotheek? Super! Laat dan een paar van je planten in bloei komen en zaad vormen. Oogst die zaden en laat ze goed drogen, bij voorkeur op een donkere, koele plek. Stop ze daarna in een papieren zakje, geen plastic, want dan kunnen ze gaan schimmelen. Schrijf op het zakje duidelijk de naam van de plant, het oogstjaar en de plek waar je ze hebt geoogst. Zo weten andere tuiniers of het zaad ook bij hen goed zal groeien. Simpel, toch? En met zo’n klein gebaar draag je bij aan iets groots: meer biodiversiteit én een goed gevulde zadenbieb voor iedereen.
More gardening tips
- Also see: waarom gifvrije planten belangrijk zijn voor je tuin.
- Also see: gratis planten kun je ook vinden door mee te doen aan een georganiseerde struikroof.
- Also see: rond april kun je ook gratis inheems bloemenzaad halen bij één van de voedselbanken voor bijen.
- Also see: handig lijstje met betere potgrond en tuinaarde.
Photo credits: thegreenlist.nl.
