Voor mijn podcast-serie Onsje Groener kreeg ik de opdracht van mijn co-host Beathe om te onderzoeken of ik meer kan gaan veganizen. Ik ben namelijk een flexitariër die bijna helemaal vegetarisch -en vaak ook vegan- eet. Maar helemaal een vegan dieet heb ik nog niet. Des te interessanter vond ik het om te onderzoeken of ik nóg plantaardiger kan leven. In dit artikel deel ik wat ik heb ik geleerd van mijn vegan challenge! Heb jij dit al eens gecheckt?
Vegan challenge?
Toen ik ruim twee jaar geleden met mijn zoektocht naar een duurzamer leven begon, at ik nog regelmatig vlees, vis en zuivel. Dat werd in de loop van de tijd steeds minder en nu eet ik bij voorkeur zoveel mogelijk vegetarisch als het even kan. En regelmatig kies ik -vaak onbewust- voor vegan maaltijden. Maar helemaal een vegan dieet heb ik nog niet. Ik eet nog regelmatig kaas, een eitje, in een restaurant ben ik ook niet de moeilijkste en ik check bewerkte producten ook niet vaak op ingrediënten. Door het doen van een challenge heb ik geleerd dat er in best wel veel producten sporen van zuivel zitten en dat een vegan swap in sommige gevallen ook een gezondere, meer voedzame keuze is. Zo ben ik er door de challenge achter gekomen dat in mijn Bolletje beschuit sporen van ei zitten, terwijl Bolletje vezelrijk wel vegan is. Nu ik dit weet, koop ik deze voedzamere variant. Ook is brood niet altijd vegan, gelukkig kon ik tijdens mijn challenge rekenen op een heerlijk broodpakket van vegan bakkerij Willem-Pie.
Het doen van deze vegan challenge was ontzettend leuk en leerzaam om te doen. Ik kan het iedereen aanraden! De spelregels zijn simpel: pak een week en neem de gehele week je voedingspatroon onder de loep en kijk of je andere keuzes kunt (gaan) maken. Ik heb veel geleerd over mijn voedingspatroon, heb nieuwe vegan producten leren kennen en inzicht gekregen wanneer helemaal plantaardig nog een brug te ver is voor mij.
Dit zijn de belangrijkste inzichten van mijn vegan challenge:
Stap voor stap veganizen, want verspillen zou helemaal onduurzaam zijn
De opdracht was om te kijken of ik meer kon gaan veganizen, niet om cold turkey helemaal vegan te gaan. Dat zou niet zo duurzaam zijn omdat ik natuurlijk nog allerlei boodschappen in huis heb en verspilling zonde is. Daarnaast kost gedragsverandering tijd. Mijn eerste tip is daarom om het stap voor stap aan te pakken. Check de ingrediëntenlijst van producten die je regelmatig gebruikt of check veganwiki.nl om erachter te komen of je producten vegan zijn. Ook vegan recepten kunnen je inspiratie bieden om meer te veganizen. Maak een lijstje van vegan producten die je wil gaan proberen ter vervanging, maar maak eerst alles op. Dus in mijn veganize challenge heb ik nog het Bolletje beschuit gegeten om pas aan het einde van mijn challenge deze te vervangen voor de vegan volkoren variant.
Je bent wellicht al meer plantaardig dan je denkt
’s ochtends drink ik koffie met havermelk, mijn lievelingsbeleg is de Maza bieten humus en elke werkdag eet ik een bakje Alpro soja yoghurt bosbes met een banaan. Dat is allemaal vegan. Je eetpatroon bekijken en even stilstaan bij wat al wel vegan is (of makkelijke te veganizen is), werkt erg motiverend. Ik kies nu elke dag nog bewuster voor deze producten, ze zitten toch al in mijn patroon. Door deze bewustwording laat ik kaas en een gekookt eitje, wat ik ook weleens eet als beleg, nu vaker staan.
Vegan is vaak, maar niet altijd, gezonder
Ook als je gaat veganizen moet je goed op blijven letten op wat je eet. Nu zal je in een vegan challenge van een week niet snel een vitamine B12 tekort oplopen, maar ook vegan producten zijn niet per se gezond. Groente, fruit en peulvruchten zijn dat wel, maar vooral de voorbewerkte vegan producten kunnen nog weleens veel verzadigde vetten bevatten. Zo bevat vegan kaas vaak veel verzadigde vetten en is het advies om vegan kaas op basis van noten te kiezen. Datzelfde geldt voor sommige plantaardige yoghurts, soja yoghurt heeft volgens De Volkskrant de voorkeur boven een yoghurt met relatief veel verzadigde vetten zoals bijvoorbeeld een kokosyoghurt. Check dus ook het etiket van je beoogde vegan-producten is dus mijn derde tip.
Tandpasta en gezondheidsproducten zijn niet altijd vegan
Halverwege mijn vegan challenge had mijn zoontje (7) een boodschap voor me: ‘Mam, wist je dat tandpasta vaak niet vegan is?’. Dat heeft hij op Klokhuis geleerd. Op advies van mijn tandarts poets ik met Sensodyne en je raadt het al: deze is niet vegan. Als ik een tijdje niet met deze tandpasta poets, krijg ik ook meteen gevoelig tandvlees. Om die reden kies ik er dus bewust voor om gezondheidsproducten zoals medicijnen en mijn belangrijke tandpasta niet te veganizen. Als je erop let, zal je zien dan verzorgings- en gezondheidsproducten niet altijd vegan zijn. Duurzame influencer Maartje Bregman van @lifeofmaart.nl had een soortgelijke ervaring. Zij probeert vegan te leven, maar ondekte na een operatie dat haar medicatie dierlijke ingrediënten bevatte (wat ze overigens ook geen probleem vond – alles om snel te genezen).
Er is in de supermarkt voldoende vegan wijnkeuze, alleen in restaurants en cafés is dat niet altijd makkelijk. Tijdens mijn vegan challenge, kreeg ik bij toeval vegan chocolade opgestuurd van Hands Off.
Wijn drinken in vegan challenge
Thuis ging mijn vegan challenge best aardig. Ook ’s avonds eten wij vaak plantaardig. Zo aten we in mijn challenge week een vegan pasta bolognese met gedroogde linzen, echt een aanrader, bekijk hier het recept voor de saus), we aten twee keer een Aziatisch tofu-gerecht en ik maakte nog een avond een rijkelijk belegd broodje hamburger van een Beyond Meat burger die we nog in de vriezer hadden liggen.
Lastiger wordt het als je buiten de deur eet of drinkt. Zo kon ik in een restaurant wel biologische wijn bestellen, maar geen vegan wijn. Althans het was niet duidelijk of de biologische wijn nou wel of niet vegan was. Dezelfde ervaring had ik ook tijdens een werkborrel: vegan wijn en een vegan borrelplank stonden niet op de kaart. Wat moet je dan als je geen bier en sterke drank lust? Een colaatje bestellen? Mwah…;). Ik ging toch voor het biologische wijntje. Ook gingen we een avond uit eten in een hamburgerrestaurant waar ik miscommunicatie had met de ober. Ik wilde graag een vegan TiNDLE burger (plantaardige kip) gezien mijn challenge. Hij verzekerde mij dat dit vegan was, maar daar bleek toch Old Amsterdam kaas en truffel mayonaise op te zitten. Hij had spijt van zijn foutje. Voor een veganist zou dit natuurlijk erg vervelend zijn geweest, maar omdat ik gek ben op kaas en truffel en weggooien zonde vind, heb ik deze burger toch opgegeten in mijn vegan challenge. Deze situatie was voor mij vooral een inzicht dat veganizen buiten de deur best lastig kan zijn en dat je zelf dus goed moet opletten, wil je je aan dit dieet houden.
Wees lief voor jezelf en accepteer dat het niet altijd honderd procent kan zijn
Wees niet te streng voor jezelf (en anderen) als je besluit te gaan veganizen. Het is een grote levensstijl verandering in een wereld waar plantaardig eten nog niet eerste keuze is. Stel jezelf open op, beschouw je vegan zoektocht als een journalistiek project. Elke dag leer je iets bij dat je vervolgens probeert toe te passen. Daarmee is dus elke dag dat je iets nieuws leer al geslaagd. De wereld is veel meer geholpen bij heel veel mensen die vanuit een goede intentie proberen te verduurzamen dan een kleine groep die het heel strikt doet. Kun je wel wat hulp gebruiken, dan zijn de volgende Instagram-accounts ook nog een tip om te gaan volgen: @bonusvegan & @plantbased_dennis.
Er valt meer te veganizen dan je voedingspatroon
Mijn vegan challenge focuste zich vooral op voeding, maar je kunt natuurlijk in veel meer onderwerpen duiken. Cosmetica, servies, kleding, voedingssupplementen: heel veel producten in ons dagelijks leven zijn niet vegan, terwijl er steeds meer vegan keuzes op de markt komen. Als je besluit aan de slag te gaan met een vegan challenge of een serieuze vegan lifestyle, dan kun je dus je cirkel groter maken door al je consumptie onder de loep te nemen.
Niet 100% vegan, wel duurzaam
Mijn belangrijkste motivatie om minder vlees en zuivel te nuttigen is de klimaatimpact ervan. Natuurlijk speelt het dierenleed nu ook een rol, maar dit is voor mij in eerste instantie niet de hoofdreden geweest om minder vlees te gaan eten. Om die reden ben ik ook niet dogmatisch en wellicht iets minder strikt soms. Daarom was ik extra benieuwd wat de voedselafdruk van mijn dieet was. Via het Voedingscentrum kun je een gratis test doen om een indruk te krijgen (een tip trouwens om te doen). Omdat ik relatief weinig eet en aan intermitted fasting doe (ontbijt sla ik over), kom ik ook zonder te veganizen uit op een prima duurzame score. Ik ben dus extra benieuwd of mijn voedselafdruk de komende tijd verder gaat zakken dankzij de nieuwe gewoontes die ik heb aangeleerd door mijn vegan challenge. Bekijk dit handige lijstje met gratis tests die je kunt doen om je impact te meten.
Duurzame podcast: Onsje Groener
Onsje Groener is een podcastserie die ik samen maak met podcastmaker Beathe Weckesser. Elke aflevering maken we je deelgenoot van onze duurzame zoektocht en brengen we je op ideeën voor een groener leven. Ik probeer al bijna duizend dagen groener te leven, terwijl mijn co-host pas net komt kijken. Ze wil wel groener, maar weet nog niet zo goed hoe. Elke week organiseren wij ook een duurzame challenge om samen met luisteraars te ontdekken of en hoe het allemaal ietsje groener kan.
Kom je luisteren?
- Onsje Groener is vanaf nu elke week te beluisteren in je favoriete podcast-app.
- De duurzame challenges kun je volgen via het exclusieve kanaal ‘Vriend van de show’. Speciaal voor de lancering hebben we een aantal challenges gratis beschikbaar gesteld. Deze vegan challenge kun je daarom gratis terug luisteren.
Meer duurzame tips van thegreenlist.nl
- Bekijk ook deze challenge: korter douchen (en andere duurzame douchetips).
- Ook altijd al willen weten: hoe duurzaam is jackfruit?
- De waarheid over plastic: alle misverstanden over plastic blootgelegd.
- Ook interessant: dossier palmolie.
