We hebben het allemaal weleens op onze snoet gehad: schmink. Van een klein vlaggetje met Koningsdag of roetvegen tijdens de sinterklaasintocht tot complete kunstwerken met carnaval. Wat smeren we eigenlijk op ons gezicht? Dat hebben we uitgezocht. En je raadt het al: zo’n feest is dat dus niet. Gelukkig hebben we ook tips voor milieuvriendelijke schmink.
Zoektocht naar milieuvriendelijke schmink
Haarspray, glitters, lippenstift, mascara, nepwimpers, maar ook complete schminkdozen. Er is allerlei schmink verkrijgbaar in de drogist en in de feestwinkels vind je vaak nog meer. Het zal je niet verrassen dat al die kleurtjes niet echt duurzaam en milieu- en diervriendelijk geproduceerd zijn. Maar wat zit er precies in, hoe erg is het en waarop kun je letten om de feestpret niet te drukken? We vinden het belangrijk om hier meer over te weten te komen, omdat kinderen (naast zuiderlingen) toch wel de grootverbruikers zijn van schmink.
Natuurlijke of chemische ingrediënten
Al eerder deden we onderzoek naar milieuvriendelijke verzorgingsproducten en toen ontdekten we al dat claims op producten zoals ‘natuurlijke ingrediënten’ of ‘vegan’ weinig zeggen over de duurzaamheid van een product. Het is best ingewikkeld. Zo zegt de term ‘vegan’ alleen maar dat er geen dierlijke ingrediënten in zitten en dat er geen dieren zijn gebruikt bij de productie. Maar het zegt niets over duurzaamheid. En ook natuurlijke ingrediënten helpen je niet altijd verder. Wat veel mensen bijvoorbeeld niet weten, is dat een product met synthetische ingrediënten een prima veilige én duurzame keuze kan zijn, terwijl een product van natuurlijke ingrediënten – wat we al snel als duurzaam bestempelen – juist ook een minder goede keuze kan zijn. Misschien zijn die natuurlijke ingrediënten wel verkregen door ontbossing of hele intensieve landbouw…. We concludeerden het net al: best ingewikkeld allemaal.
Links: kinderen gebruiken vaak schmink, maar wat zit hier eigenlijk in? Rechts: ik ging op zoek naar milieuvriendelijke schmink.
Milieuvriendelijke schmink met een keurmerk
We tipten al eerder om make-up te gebruiken met een keurmerk, zoals EU Ecolabel, Fairtrade, Nordic Swan Ecolabel of Bio / Ecocert Cosmos Organic. Op die manier weet je dat het product voldoet aan kwaliteitseisen op gebied van milieu en duurzaamheid, eerlijke werkomstandigheden en handel, en dierenwelzijn. Fabrikanten worden verplicht te rapporteren over deze eisen en hoe ze voldoen. Zo heb jij als consument de zekerheid dat het wel goed zit. Oké dan zijn we er: schmink met een keurmerk it is. Nou niet helemaal helaas. Voor schmink blijkt dat dus lastig. We zijn tijdens onze zoektocht welgeteld één merk tegengekomen dat een biologisch keurmerk droeg (Namaki).
Kies milieuvriendelijke schmink zonder glitters
Als keurmerken ons niet verder gaan helpen, dan moeten we zelf dus op een andere manier onderscheid gaan maken in het (digitale) schmink schap. Stap één: kies in ieder geval altijd schmink zonder glitters. Daarmee valt er al een hele hoop af. Dat vinden wij ook jammer, want glitters staan zo leuk. Maar die stukjes glitter zijn piepkleine stukjes plastic of aluminium, of een combinatie van die twee. Door glitters te gebruiken, laat je een spoor van microplastics achter. Die belanden in de natuur en zo via de dieren in de voedselketen. En grote kans dat je zelf ook wat van die stukjes plastic en aluminium binnenkrijgt tijdens het hossen. Geen lekker idee, vinden wij. Biologisch afbreekbare glitters dan? Het bestaat! Maar helaas. Ook deze zijn niet veel beter, zo ontdekte het tv-programma Keuringsdienst van Waarde. Conclusie: niet biologisch afbreekbaar.
Voor glitter en glans wordt ook vaak het natuurlijke materiaal mica gebruikt. Daar heb je vast weleens van gehoord. Het zit in heel veel alledaagse producten zoals zeep, conditioner, make-up, autolak en verf. En hoewel ‘natuurlijk’ lekkerder klinkt, is hier ook weinig lekkers aan. We doken al eerder in het verhaal achter mica en vonden een beerput aan slechte werkomstandigheden en kinderarbeid. Neuh, mica past wat ons betreft ook niet bij feestvreugde.
Ben je op zoek naar milieuvriendelijke schmink? Vermijd glitters en spuitbussen.
Ook niet best: spuitbussen
Oké, die glitters laten we achterwege, maar daarmee ben je er nog niet. Die spuitbussen waarmee je je haar kunt fixeren of kleuren kun je ook maar beter laten staan. Daar zitten drijfgassen en oplosmiddelen in. Dit zijn meestal vluchtige organische stoffen, ook wel VOS genoemd, aldus Milieu Centraal. Die VOS kunnen zorgen voor smog en luchtwegklachten. Kies daarom bij voorkeur voor alternatieven zonder drijfgas, zoals een crème of een flesje met mechanische verstuiving. Toch fijn dat we die categorie ook kunnen afstrepen. Zo komen we er wel. What’s next?
Hulp bij ingrediënten lezen
Ingrediënten. Maar poeh, ingrediëntenlijsten van schmink zijn vaak lastig te controleren met al die ingewikkelde benamingen. Gelukkig zijn er gratis apps die heel handig zijn. De eerste is Beat the Microbead van Plastic Soup Foundation. Hiermee ontdek je of schmink microplastics bevatten, want die kans is best groot. Ook als schmink geen glitters heeft, worden vaak microplastics toegevoegd om het goed smeerbaar te maken. Deze app helpt je om hierachter te komen. Je maakt een foto van de ingrediënten en de app vertelt je vervolgens of er (mogelijk) microplastics in het product zitten.
Soortgelijke apps zijn ook Clean Beauty, Think Dirty en INCI Beauty. Zet die ook maar op je telefoon! Door het etiket te scannen met één van deze laatste apps, leer je wat voor ingrediënten er in zitten en wat het mogelijke effect dit heeft op het milieu, de biodiversiteit en je huid. Als je dat gaat checken, dan is parabenen een stof om even extra op te letten: dit wordt veel gebruikt in make-up om het langer houdbaar te houden. Op zich heel fijn, maar parabenen worden ervan verdacht dat ze onze hormonen kunnen verstoren. Voor één type parabeen is hier al wetenschappelijk bewijs voor, namelijk butylparabeen.
PFAS in schmink? Aannemelijk…
Hoewel we geen bronnen hebben kunnen vinden die bevestigen dat er PFAS in schmink zit, is het wel aannemelijk dat deze forever chemicals in onze feest make-up voorkomen. Jakkes, vinden wij ook. Al eerder bleek dat PFAS in sommige make-up producten voorkomt. Hoewel je schmink niet dagelijks zal dragen, is het geen prettig idee om met PFAS op je gezicht rond te lopen. De zorgen om PFAS in onze verzorgingsproducten is groot, en terecht als je de aflevering van Radar hierover terugkijkt.
Waar koop je betere schmink?
Nog meer reden dus om schmink altijd in een betrouwbare (online) winkel en van een betrouwbaar merk te kopen. Zo weet je dat het product voldoet aan Nederlandse of Europese milieu- en gezondheidswetgeving. Haal zeker geen schmink bij webshops als Ali Express, Wish of Temu. Producten van die websites zijn mogelijk getest op dieren, zijn vaak niet dermatologisch getest en kunnen zelfs giftige stoffen bevatten.
Op zoek naar milieuvriendelijke schmink
Geen glitters, geen spuitbussen, kopen bij betrouwbare winkels zijn goede eerste stappen. Verder zijn die handige gratis check-apps fijne hulpjes om microplastics op te sporen en om de ingrediënten uit te lezen. Die apps zijn ook handig om te gebruiken voor de schmink dat je nog thuis hebt liggen. Het beste is natuurlijk wel dat je opmaakt wat je hebt (tip: bewaar je schmink daarom altijd op een droge en donkere plek, zie bewaartips verzorgingsproducten). Maar op een gegeven moment zal je nieuwe producten moeten kopen, omdat de oude schmink op is of omdat de houdbaarheidsdatum is verstreken. Je gebruikt het immers niet dagelijks… Wat kies je dan? We hebben een aantal producten gevonden die aardig wat boxjes aantikken:
Is al dat schmink een beetje too much voor jou en ben je meer op zoek naar een ‘gewone’ make-up look, maar wil je dat wel beter kiezen? Dat snappen we, dat feest toch een stuk lekkerder. En bovendien kun je die subtielere make-up erna ook nog dagelijks gebruiken. Wel zo duurzaam. Eerder hebben we de gangbare make-up al voor je uitgezocht. Gelukkig is hier meer keuze en helpen goede keurmerken je dan wel op weg. Bekijk deze mooie lange lijst met betere verzorgingsproducten, waaronder dus ook make-up merken. We wensen je veel dans-, sjans- en feestplezier.
Heb je een leuke schminktip die er nog niet bij staat? Neem dan gerust contact met ons op, dan breiden we het lijstje met plezier uit.
Meer duurzame tips van thegreenlist.nl
- Op zoek naar een duurzame carnavalsoutfit? Wij hebben genoeg ideeën voor je!
- Een kleurrijk nagellakje erbij? Ook dat kan duurzamer.
- Zelfs mascara kun je duurzamer kiezen.
Photo credits: hoofdbeeld: links: Samar Ahmad (Unsplash), midden: Cottonbro Studio (Pexels), rechts: Vitória Santos (Pexels), kind spiderman: Kevin Bidwell (Pexels), redacteur Mascha Bongenaar met haar zoon tijdens carnaval, gezicht schmink met glitters: Lera Kogan (Unsplash), haarlak: Rene Asmussen (Pexels), make-up: Ron Lach (Pexels).
