De feestdagen zijn voor voor de meeste mensen pas echt compleet met een kerstboom in de huiskamer. Dat hoeft niet per se een echte boom te zijn. Er zijn ook hartstikke leuke alternatieven. Elke soort kerstboom heeft eigenschappen die ze meer of minder duurzaam maken. Mascha neemt je mee in de zoektocht naar een duurzame kerstboom. Want hoe zit het eigenlijk met de duurzaamheid van kerstbomen? En wat is de beste keuze?
Hoe slecht zijn kerstbomen voor de planeet?
Kerstbomenkwekers doen er tussen de vier en tien jaar over om een kerstboom te laten groeien. De productie verbruikt (fossiele) energie, (kunst)mest, bestrijdingsmiddelen en water om elk jaar miljoenen kerstbomen te kweken. En na Kerstmis worden 2,5 miljoen kerstbomen afgedankt in de kliko of bij het GFT-afval. Met kerstbomen belasten we dus de planeet. Milieu Centraal rekende uit dat de klimaatimpact van een kerstboom gelijk staat aan ongeveer 25 kilometer autorijden. Kies je voor een kunstboom?! Ook dan zijn er grondstoffen, energie, transport en afvalverwerking nodig. Die invloed is groter dan die van een levende kerstboom. Maar omdat een kunstboom meestal meerdere jaren gebruikt wordt, is de negatieve impact per jaar kleiner. Milieu Centraal schat dat een kunstboom na zes tot tien jaar gebruik een lagere milieu-impact heeft (en dus beter is) dan een echte boom.
Kartonnen kerstboom (Kartent), krijtbord met getekende boom (Mr. Kate).
Alternatieven voor kunst en echt
Naast een levende kerstboom en een kunststof kerstboom, kun je ook denken aan een creatieve alternatieve kerstboom. Er zijn zoveel creatieve kerstbomen te maken. Voordat ik kinderen had, hing ik al eens een stoffen print van een kerstboom op. Daarna maakte onze oudste als peuter een kerstboomschilderij, die ik een paar jaar als kerstboom gebruikte. En ik tekende al een jaar een kerstboom als raamtekening, toen ik met een baby in huis geen zin had in naalden. Heb je zin om zelf iets te maken? Ik vond zoveel leuke ideeën; een krijtbord met een getekende boom, een kartonnen kerstboom, een muurhangerkerstboom van gevonden takken of een palletkerstboom. Heerlijk om je huis mee op te vrolijken in de donkere dagen van het jaar. Het is het duurzaamst om gebruik te maken van materialen die je al hebt, tweedehands koopt, die je vindt, of die je kunt hergebruiken.
Kerstboom als raamtekening, DIY kerstboom met houten takken, stoffen print van kerstboom (tiny-trees.nl).
Hoe kies je een duurzame kerstboom?
Koop je boom dichtbij
Je zou het misschien niet zeggen, maar het transport van je boom van de winkel of kweker naar je huis, zorgt voor de meeste klimaatimpact. Het kopen van een lokale kerstboom levert daarom verreweg de meeste klimaatwinst. Moet je meer dan tien kilometer enkele reis rijden om je kerstboom te halen, dan is je autoritje vervuilender dan je kerstboom. Kies daarom voor een kerstboom van dichterbij!
Verleng de levensduur
Lang doen met je kerstboom, of het een levende kerstboom, een alternatieve vorm of een kunstboom is, verkleint de negatieve impact enorm. Daarom is kiezen voor een kunststof kerstboom een prima duurzame keuze als je die het komende decennium elk jaar gebruikt. Nog beter is dan een tweedehands kunstboom te kiezen, die je een tweede (lang) leven geeft in je huis. Kies je een echte boom? Haal een kerstboom met kluit, zorg er goed voor en plant deze na gebruik in je tuin. Zo kun je ‘m daarna jaar na jaar terug in je huiskamer zetten.
Adopteer een duurzame kerstboom
Heb je geen plek in je tuin of geen zin om het hele jaar tegen een kerstboom in je tuin aan te kijken? Op steeds meer plekken is er de mogelijkheid een kerstboom te huren of adopteren. Na nieuwjaar breng je de boom terug en plant de kweker de boom weer terug om er weer een jaar voor te zorgen. Bij een adoptiekerstboom heeft de boom vaak een label, zodat je volgend jaar jouw kerstboom weer in je huis kunt zetten. In geval van huur, plant de kweker de boom naderhand (voor het leven) terug en krijg je het jaar erna een andere. Wij hebben gekozen voor elk jaar dezelfde adoptie kerstboom van Ecodorp Boekel, en gaven onze boom zelfs een naam Sylvester. Sylvester komt dit jaar voor het vierde jaar op bezoek.
Huur- en adoptie kerstbomen vind je ook bij:
Tips voor een duurzame kerstboom: ga voor een adoptiekerstboom en kies duurzame kerstversiering.
Kies voor een biologische kerstboom
Kerstbomen wordt professioneel gekweekt op grote schaal. Om ervoor te zorgen dat de consument een perfecte boom in huis kan zetten, worden er bestrijdingsmiddelen gebruikt tegen plagen en ziektes. Maar die bestrijdingsmiddelen zorgen ook voor milieuschade en verlies van biodiversiteit. Een middeltje dat plagen voorkomt, doodt ook de goede beestjes in de bodem… Kiezen voor een biologische kerstboom zonder bestrijdingsmiddelen voorkomt dat.
Kies ook duurzame kerstversiering
Heb je je kerstboom gekozen? Kies dan ook de rest van je kerstversiering duurzaam. Verlicht je boom met ledverlichting om zo min mogelijk elektriciteit te gebruiken. Kies je kerstboomornamenten zorgvuldig en doe er zo lang mogelijk mee. Nog beter? Koop je ornamenten en versiering tweedehands. Op Marktplaats, Vinted en in je lokale kringloopwinkel vind je de mooiste pareltjes voor een schijntje. En heb je liever een ander kleurtje, dan kun je je kerstballen beschilderen. Saskia heeft het voorgedaan in deze DIY.
Zo kies je een duurzame kerstboom
Een duurzame kerstboom koop je het liefst zo dichtbij huis als mogelijk. Kiezen voor een (tweedehands) kunstboom die je jaren gebruikt, is een duurzame keuze. Ook kun je op steeds meer plekken een kerstboom adopteren of huren, zodat de boom na gebruik niet in de vuilverbranding verdwijnt maar wordt herplant. En ben je lekker creatief, maak dan je eigen alternatieve kerstboom van materialen die je al in huis hebt.
Meer duurzame tips van thegreenlist.nl
- Bekijk ook: groene kerst: zo pak je de feestdagen duurzaam aan!
- Bekijk ook: zero waste inpaktips voor de feestdagen.
- Bekijk ook deze leuke kerstknutsel: Hollandse huisjes van oud karton.
- Bekijk ook: zo vind je duurzaam inpakpapier.
Bronnen: Milieu Centraal. Photo credits: kerstboom hoofdfoto (Jonathan Borba, Pexels) Kerstboom als raamtekening (Archief Mascha), DIY kerstboom met houten takken (Pexels: Pascal Claivaz), stoffen print van kerstboom (tiny-trees.nl), kartonnen kerstboom (Kartent), krijtbord met getekende boom (Mr. Kate), kerstboom optuigen en kerstversiering (Archief Mascha).
