Het zou zomaar kunnen dat er in je plastic broodtrommel en drinkbeker stofjes zitten die in je eten en drinken terecht kunnen komen en niet zo goed zijn voor je gezondheid – laat staan die van je kids. Aii. Maar bisfenol A (BPA) is toch nog niet zo lang geleden verboden? We horen je denken. Nee, dit gaat over een ander stofje, namelijk weekmakers, met de naam DIBP.
Weekmakers in drinkflessen en broodtrommels
Het klopt dat de meeste plastic drinkbekers, -flessen, lunchboxen en broodtrommels die je tegenwoordig koopt, BPA-vrij zijn (het is zelfs nu bij wet verboden). Maar dat betekent niet dat ze helemaal vrij zijn van schadelijke stoffen. Althans, grote kans van niet. We leggen het graag uit: een minder bekende stof die nog niet verboden is, is Di-isobutylftalaat (DIBP), een weekmaker die plastic soepel en buigzaam maakt. Je vindt het in plastic verpakkingen, lijm, drukinkt, speelgoed en sommige broodtrommels en drinkbekers.
Wat gebeurt er in de vaatwasser?
Uit onderzoek van Stichting Tegengif blijkt dat DIBP onder bepaalde omstandigheden kan vrijkomen. Dit is zorgelijk, want DIBP is, net als de verboden stof BPA, een hormoonverstorende stof en wordt in verband gebracht met onder andere vruchtbaarheidsproblemen en ontwikkelingsproblemen bij ongeboren kinderen. De onderzoekers ontdekten dat DIBP in plastic drinkflessen vrijkomt als ze vaak in de vaatwasser worden gewassen. En laten we eerlijk zijn: dat is precies hoe de meeste mensen hun lunchtrommels en drinkbekers schoonmaken. Maar wat nu? Moeten we deze vrolijke trommels en bekers direct weggooien? Of is er een slimmere oplossing?
Onderzoekers hebben 39 plastic drinkflessen getest en ontdekten dat meer dan de helft na meerdere vaatwasbeurten DIBP begon af te geven. Voor het afwassen was deze stof slechts in één fles aangetroffen. Ter controle was er ook een testgroep die de flessen met de hand afwaste. En wat bleek? In deze flessen werd géén toename van DIBP gemeten. Dit wijst erop dat het vooral de vaatwasser is die het plastic aantast en de schadelijke stoffen vrijmaakt. Conclusie: de combinatie van hoge temperaturen en vaatwasmiddelen kan het plastic aantasten, waardoor weekmakers en andere chemicaliën in je eten en drinken terecht kunnen komen. Geen lekker idee.
Wat kun je het beste doen met je (oude) plastic broodtrommel en drinkbeker?
We zaten er ook over te dubben. Is het nu slim om een puntgave beker en trommel rücksichtslos weg te gooien of is dat een beetje overdreven? Voor je gezondheid en helemaal die van je kinderen doe je alles, niet waar? We hebben daarom een beslisboom gemaakt om je op weg te helpen. Niet alle trommels hoeven direct bij het PMD of restafval, maar denk wel goed na wat je ermee doet.
- Heb je een relatief nieuwe plastic broodtrommel en drinkbeker (of fles) en zijn deze nog niet (vaak) in de vaatwasser geweest? Blijf ze gebruiken, maar spoel het vanaf nu altijd met de hand om met milde zeep en lauw water.
- Is je plastic broodtrommel al oud of al toch al meer dan twintig keer in de vaatwasser geweest? Die kans is zeker aanwezig met onze vaatwascultuur. Overweeg dan om een nieuwe te kopen en was vanaf nu die bekers en trommels met de hand af.
- Ga je voor een nieuwe? Kies voor een roestvrijstalen (RVS) broodtrommel of drinkbeker, dat is een veilige materiaalkeuze. Toch liever plastic? Ga voor een nieuwe, van een betrouwbaar Europees merk en was deze nooit in de vaatwasser. Afspoelen met lauw water en een ecologisch wasmiddel is voldoende en houdt de stofjes weg.


Gelukkig zijn er ook goede plasticvrije alternatieven zonder weekmakers, zoals lunchboxen en drinkbekers van roestvrij staal (RVS).
Weekmakers everywhere
Grote kans dat je na het lezen van dit artikel je keukenkastjes opentrekt en denkt: ai, ik heb zoveel plastic bakjes en bekers die al meer dan twintig keer in de vaatwasser zijn geweest! Geen paniek, je hoeft niet meteen alles radicaal weg te gooien. Maar het is wel een goed idee om stap voor stap over te stappen op nieuwe, veiligere alternatieven, zoals RVS of glas. Hanteer de first in, first out-regel: vervang de oudste en meest gebruikte plastic opbergers als eerste. En troost je met de gedachte dat bijna iedereen deze producten járenlang zonder nadenken heeft gebruikt. Helaas is het probleem met hormoonverstorende stoffen in voedselverpakkingen veel groter dan alleen drinkbekers en broodtrommels. Het goede nieuws? Door toenemende druk worden steeds meer schadelijke stoffen verboden – zoals BPA inmiddels al is.
Ben je toch op zoek naar iets nieuws? We hebben een lijstje opgesteld met de leukste duurzame RVS drinkbekers. En toen we toch lekker bezig waren, hebben we ook meteen het lijstje RVS lunchboxen voor je gemaakt. Succes met neuzen! Heb jij een goede tip voor een fijne drinkbeker, lunchbox of andere veilige opberger? Laat het ons weten! We zijn dol op goeie tips van onze lezers.
Meer duurzame tips van thegreenlist.nl
- Bekijk ook: de waarheid over plastic verpakkingen.
- Bekijk ook: 10 tips om op plastic dieet te gaan.
Bronnen radar.avrotros.nl, tegengif.nl, waarzitwatin.nl. Photo credits: hoofdbeeld: Katerina Holmes (Pexels),overig: trommel: Tima Miroshnichenko (Pexels), fles: Taryn Elliott (Pexels).