Hoe slecht is mijn vintage fleece trui voor het milieu en hoe zit het met eco fleece dat is gemaakt van gerecyclede materialen zoals PET-flessen? Achter zo’n lekkere warme trui, gaat een enorme milieu-impact schuil. Want fleece is een synthetische stof dat bij het wassen en dragen microplastics loslaat. Ik duik in de wereld van fleece.
Hoe slecht zijn microplastics voor het milieu en de gezondheid?
Microplastics zijn overal. En met overal bedoel ik écht overal. De kleine stukjes plastic die je niet of nauwelijks met het blote oog kunt zien, verspreiden zich via water en lucht. Je vindt ze terug in de natuur, in dieren, ze zitten zelf in onze voeding, in ons lichaam én in het lijf van onze kinderen. Best een eng idee als je erover nadenkt. Helemaal omdat microplastics niet afbreekbaar zijn en er aanwijzingen zijn dat microplastics slecht zijn voor onze gezondheid. In het tv-programma Radar (2019) vertelt de directeur van de Plastic Soup Foundation dat er aanwijzingen zijn dat microplastics de immuun cellen en longcellen kunnen aantasten wat voor ontstekingsreacties en hormoonverstoringen zou kunnen zorgen. Hiervoor is aanvullend onderzoek nodig.
Niet plastic, maar microplastics zijn het echte probleem
Ook Babette Porcelijn, auteur van De Verborgen Impact maakt zich grote zorgen over het microplastics probleem in de natuur. In haar boek geeft ze aan dat we massaal focussen op het verkeerde: het zijn niet de zichtbare plasticverpakkingen, maar juist de onzichtbare microplastics die een milieuramp aanrichten.
Waar komen die microplastics vandaan?
Het is mij duidelijk dat microplastics een gigantisch milieuprobleem zijn. Maar waar ontstaan die microplastics? Dit wil ik weten om ook een beeld te hebben van de rol van mijn fleece trui. Microplastics ontstaan niet alleen bij het afbreken van plastic zwerfvuil, wat via de dieren en het water in de voedselketen -in jou dus- terecht komt. Microplastics vind je ook terug in producten zoals make-up, verzorgingsproducten en schoonmaakmiddelen. Dit noem je primaire microplastics omdat ze als kleine deeltjes microplastics bewust zijn geproduceerd.
Zo slecht is mijn fleece trui dus
Maar er zijn ook secundaire microplastics die ontstaan weer uit grotere plastic delen, zoals microplastics afkomstig van mijn fleece trui. De allergrootste boosdoener van deze categorie is slijtstof van autobanden, dit is goed voor gemiddeld een kilo microplastics per Nederlander per jaar*. Maar ook microplastics afkomstig van machinaal wassen en drogen van kleding wordt genoemd als een tweede grote en moeilijk te bestrijden bron. Om je een beeld te geven: elke vijf kilo was van synthetische kleding laat gemiddeld negen miljoen microvezels los die afgevoerd worden met het spoelwater*. Dus ja, mijn fleece trui maakt dus wel degelijk uit.
*Bron: Plastic Soup Foundation
De milieu-impact van mijn fleece trui
Mijn fleece trui is, net als elke fleece trui, gemaakt van 100% polyester. Dit is een synthetische stof gemaakt van aardolie. Een vorm van plastic dus. Fleece mag dan wel lekker warm en zacht zijn, maar als je over straat loopt (of zoals ik erin sport) dan komt door de wrijving piepkleine plastic deeltjes los. En als je een fleece trui in de wasmachine stopt, dan komen er nog meer plastic vezels vrij. Geschat wordt dat één fleece trui in de was zo’n 250.000 vezels loslaat, wat goed is voor 1,7 gram microplastics. En als je nu denkt dat je alle microplastics wel uit je oude fleece trui hebt gewassen, dan zit je er helemaal naast: bij oudere truien komt bijna twee keer zoveel vezels vrij als bij nieuwe truien. Deze deeltjes komen via de afvoer van je wasmachine in het milieu terecht en verspreiden zich via verschillende routes uiteindelijk naar het oppervlaktewater, de bodem en de lucht.
Duurzame mode-expert Nanette Hogervorst
‘De ene polyester is de andere niet. Verschillende factoren, waaronder vezellengte en garendichtheid, bepaalt hoe de erg de vezels loslaten. Onderzoek laat zien dat dit bij fleece meer is dan bijvoorbeeld een fijner geweven blouse.‘
Fleece duurzamer kopen
Nu kun je fleece duurzamer kopen. Zo zie je steeds meer kleding dat is gemaakt van gerecycled PET (zoals PET-flessen). Het goede nieuws hierover is dat er geen olie uit de grond is geboord voor het maken van je trui, maar dat bestaande plastics zijn hergebruikt om jouw kledingstuk te maken. Het slechte nieuws is dat kleding van gerecycled PET nog steeds microplastics afgeven. Het meest duurzame alternatief is kleding kopen van natuurlijke materialen. Zo bestaat er bijvoorbeeld fleece van katoen en ook hout (cellulose, waar ook TENCEL van is). Besluit je voor katoen te gaan, dan is het wel belangrijk om te checken of dit gecertificeerd bio-katoen is, want aan katoen kan een heel onduurzaam en daarmee dus impactvol productieproces zitten.
Fleece trui duurzamer dragen
Om heel eerlijk te zijn vind ik dat fleece -net als andere synthetische stoffen- zo min mogelijk in een kledingkast voor moeten komen. Dat zeg ik schuldbewust, want ook ik heb (en draag) nog steeds mijn vintage fleece trui. We maken ons massaal druk om plastic voedselverpakkingen in de supermarkt, terwijl de echte plastic milieuramp overal om ons heen maar onzichtbaar plaatsvindt. Microplastics moeten de wereld uit en je kunt een bijdrage leveren door ervoor te zorgen dat je spullen zoals make-up, schoonmaakmiddelen en kleding microplasticvrij koopt.
Voor de fleece truien die nog in omloop zijn, heb ik een aantal duurzame tips:
- Was fleece kleding spaarzaam en was het alleen als het écht nodig is.
- Hoe heter je kleding wast, hoe meer microvezels er vrijkomen. Probeer fleece zo koud mogelijk te wassen.
- Gebruik bij voorkeur vloeibaar wasmiddel: volgens Milieu Centraal komen er dan minder vezels los en vermijd ook wasverzachter met een geurtje. Ik voeg daar nog aan toe: kies wasmiddel van een ecologisch merk en gebruik vlekkenzout in plaats van wasverzachter om geurtjes en vlekken te verwijderen.
- Gemiddeld komen er in de droger 3,5 keer zoveel microvezels vrij als in de wasmachine. Daarom is het beter om je fleece gewoon uit te hangen. Fleece komt sowieso al bijna droog uit de wasmachine, dus een droger heb je helemaal niet nodig!
- Er zijn verschillende gadgets op de markt om microplastics op te vangen in je wasmachine. The Plastic Soup Foundation adviseert een abonnement op een wasmachinefilter van Planet Care, dit apparaat bevestig je aan de slang van je machine, maar er zijn ook andere oplossingen zoals een waszak van GuppyFriend of een Cora Ball.
- Ben je uitgekeken op je fleece kleding? Denk goed na of het zinvol is om het weg te geven aan een goed doel of een kringloopwinkel, want een oude fleece trui laat nog meer vezels los.
Op foto: een Planet Care wasmachine filter, een microplasticvezel naast een rijstkorrel en een Cora Ball.
Meer groene fashiontips van thegreenlist.nl
- Bekijk ook: Minder wassen en toch schone kleding.
- Bekijk ook: Hoe zit het met microplastics in badmode?
- Bekijk ook: Mijn favoriete duurzame lingeriemerken.
- Bekijk ook: Mijn favoriete milieuvriendelijke materialen die ook nog eens fijn zitten.
- Bekijk ook: Katoen: is dat eigenlijk wel zo duurzaam?
