Wildplukken en meer leren over eetbare planten stond al een tijd bovenaan de bucketlist van Saskia. Tijd om daar iets aan te doen! En dus deed ze in het Amsterdamse bos een wildplukwandeling met Katja Wezel van Wilderlust. Zij weet alles over eetbare planten, bloemen, bessen en paddenstoelen en verzorgt wildplukwandelingen in heel het land.
Op wildplukwandeling?
Paardenbloem, madelief, brandnetel, koolzaad, zevenblad, weegbree: om ons heen groeien allerlei planten en bloemen die je kunt eten en in veel gevallen hartstikke gezond en zelfs genezend zijn. Daar wil ik graag meer over leren, maar dan wel onder leiding van een expert. En dus ging ik met mijn gezin op wildplukwandeling. In twee uur tijd maakten we een mooie wandeling door het Amsterdamse bos en leerden we vanalles over de planten waar ik normaal gesproken niet naar om zou kijken. Sindsdien kijk ik met een totaal andere blik naar het parkje bij ons in de buurt waar ik regelmatig langskom op weg naar de supermarkt. Ineens spot ik allerlei eetbare exemplaren in mijn eigen straat! En dat allemaal dankzij deze leuke middag in het Amsterdamse bos.
Wildplukwandeling in het Amsterdamse bos
Onze natuurgids Katja weet alles van geneeskrachtige planten en bloemen: ‘Ik heb altijd een grote liefde voor de natuur gehad. Van jongs af aan was ik al te vinden in het bos, op pad met mijn oma en moeder, op zoek naar eetbare paddenstoelen en bessen. De afgelopen jaren heb ik mij verdiept in eetbare en medicinale planten en bloemen, ik ben hier elke dag mee bezig en doe niets liever.’ Die liefde voor de natuur brengt Katja graag over op mensen door het organiseren van wildplukwandelingen en online wildplukcursussen die je zelf thuis kunt doen.
Het hele gezin op wildplukwandeling met Katja van Wilderlust. Tijdens de wandeling krijg ik last van een wondje. Katja heeft een oplossing: weegbree. En verrek, binnen twee dagen is het wondje bijna helemaal weg.
Eetbare en geneeskrachtige planten
Tijdens een twee uur durende wandeling met Katja leer je veelvoorkomende eetbare soorten herkennen, je krijgt tips hoe je ze kunt verwerken in maaltijden en ook welke geneeskrachtige werking deze planten hebben. En dat planten echt een helende werking kunnen hebben, heb ik zelf meteen ervaren. Ik had een pijnlijke ingescheurde nagelriem en deed er op advies van Katja weegbree op. Binnen twee dagen was de wond genezen en de huid weer geheeld. Dat zou normaal véél langer duren. De wandeling wordt afgesloten met een kleine proeverij. Katja laat ons een huisgemaakte tapenade van daslook en een alcoholvrije champagne van moerasspirea, deze plant groeit volop aan de waterkant. Het hapje en drankje waren zalig! Kunnen we het ook kopen en meenemen naar huis? Helaas, daarvoor moet je zelf de bossen in…
Wildplukpesto met daslook.
Lijstje voor de beginnende wildplukker
Ook met weinig plantenkennis kun je tijdens een wandeling al vrij eenvoudig (en veilig) een aantal leuke planten en bloemen herkennen die je kunt gebruiken in recepten. Ik deel de leukste wildpluktips die Katja tijdens de wandeling gaf:
- Look-zonder-look: ui-look achtige smaak. Bevat per gram vier keer meer vitamine C dan sinaasappels. Van het zaad kan mosterd gemaakt worden. Lekker in pesto’s of warme hartige gerechten. En de wortel smaakt naar mierikswortel!
- Dovenetel: een vrouwenkruid, verzacht menstruatiekrampen en helpt tegen overmatig bloedverlies tijdens de menstruatie. Heeft een aardse smaak. Katja gebruikt ‘m graag in een omelet of quiche.
- Brandnetel: zit bommetje vol vitaminen en mineralen en is voor een hele hoop dingen goed! Werkt onder andere bloedreinigend, ontstekingremmend en weerstandverhogend. Een brandnetel tempura kan Katja aanraden. Oeh, dat klinkt zeker goed.
- Koolzaad: zit vol mosterdglycosiden, die geven de pittige kool-mosterd-achtige smaak aan het plantje en bevat veel antioxidanten. Tip: blancheren als soort broccoli.
- Hondsdraf: goed bij hoest en bronchitis. Gebruik dit plantje als kruid, in kleine hoeveelheden. Het is lekker in kruidenboter!
- Veldkers: heel leuk plantje, dit kun je vergelijken met tuinkers. Het zit vol mineralen en vitamine C. Heerlijk op een boterham met hummus of oude kaas.
- Paardenbloem: deze bloem heeft superkrachten en je kunt er heerlijke limonade of honing van maken. Paardenbloem is een sterke leverreiniger die tegelijkertijd de nieren aan het werk zet om afvalstoffen af te voeren uit het lichaam.
- Zevenblad: dit is familie van selderij en peterselie. Het groeit heel hard en daarom zijn mensen met een tuin hier niet dol op. En toch is het een supergezond plantje dat vol zit met vitaminen A en C, antioxidanten, eiwitten en mineralen. Katja vindt zevenblad bijna overal lekker bij, omdat het de smaak van peterselie/wortel/selderij heeft. Je kunt het gebruiken als een soort spinazie, maar ook in pesto’s, hartige taarten en roerbakgerechten is het een feest.
- Vlier: de bloesem van vlier stimuleert het afweersysteem en werkt onder andere verzachtend op de slijmvliezen, dus goed bij bijvoorbeeld keelpijn en hoest. Tempura van de vlierbloesemschermen (met poedersuiker of soyasaus) zijn een ware traktatie! Bekijk hier ons vlierbloesem limonaderecept.
- Pinksterbloem: is, net als koolzaad, familie van broccoli en spruitjes. Ze smaakt een beetje naar marsepein. De prachtige paarse bloemetjes staan ook nog eens heel feestelijk. Ze zijn rijk aan vitamine C.
- Madelief: deze bloem is ook eetbaar, gezond en supergezellig. Alleen de smaak is wat bitter. Deze bloem is een feestje om je ontbijtje, soepje of salade mee op te vrolijken. Werkt verzachtend voor de huid als je ‘m opsmeert en is wondhelend.
- Daslook: ruikt naar knoflook en zo smaak het ook. Heerlijk in een pesto. Rijk aan ijzer en vitamine C ook en heeft daarmee een positief effect op het immuunsysteem.
- Moerasspirea: de natuurlijke aspirine. Werkt onder andere pijnstillend en koortsverlagend. Geur is honing-amandelachtig maar sommigen vinden het ook medicinaal/naar pleisters ruiken. Je kunt een heerlijke siroop maken van de bloesem, waarmee je dan weer limonades, cocktails of ijs kunt maken.
De paarse bloem is een eetbare pinksterbloem en Frank laat zien dat zevenblad op selderij lijkt.
Pas op voor giftige planten
Katja benadrukt dat het belangrijk is om je eerst goed te verdiepen voor je besluit te gaan wildplukken. Katja: ‘Begin met makkelijke soorten en leer giftige planten herkennen. Dat moet je heel serieus nemen, want sommige giftige soorten lijken op eetbare soorten. Neem bijvoorbeeld fluitenkruid. Deze plant is een bekende eetbare plant. En toch zou ik juist niet met zo’n plant beginnen, omdat fluitenkruid een aantal zeer giftige broertjes heeft.’ Tijdens de wandeling tipt Katja ook haar plantenbijbel: ‘het boek Eetbare Wilde Planten is wat haar betreft onmisbaar voor elke wildplukker. ‘Ik gebruik de gids nog steeds dagelijks. Beginnende wildplukkers adviseer ik altijd om eerst het laatste deel over giftige planten grondig door te nemen.’
Veilig wildplukken
- Pluk alleen als je zeker weet dat het een eetbare soort is. (Voor determinatie is het soms wel handig om iets te plukken. Pluk dan alleen wat nodig is om goed te kunnen determineren.)
- Neem altijd een veldgids mee om soorten te kunnen determineren.
- Zorg dat je thuis meerdere wildplukboeken hebt, zodat je gevonden soorten kunt vergelijken.
- Neem altijd een opgeladen telefoon me om het internet of een plantenapp te kunnen raadplegen.
Verbod op wildplukken
Het is van essentieel belang dat je weet wat je plukt. Zo heeft de daslook, net als fluitenkruid, ook een giftige dubbelganger. En dat geldt eigenlijk voor heel veel plantjes. Daarnaast is wildplukken officieel verboden in Nederland, het wordt gedoogd. Het is belangrijk om je aan een aantal wildplukregels te houden, zodat we allemaal kunnen blijven genieten van de natuur.
- Je plukt geen kwetsbare/bedreigde planten.
- Je plukt geen planten waar er maar weinig van bij elkaar staan.
- Je plukt niet in beschermde gebieden.
- Een richtlijn is: pluk niet meer dan een champignondoosje voor eigen gebruik (enige uitzondering is vlier).
- Pluk altijd met liefde en respect voor de natuur en de omgeving.
- Pluk alleen dat wat je gaat gebruiken.
- Snijd/knip de plant voorzichtig en met aandacht af, zodat deze gewoon weer door kan groeien.
- Wees lief voor de dieren, verstoor ze niet om aan je wildpluk te komen.
- Laat de natuur altijd mooier achter dan je het aantreft. Zie je bijvoorbeeld een verdwaald stukje plastic liggen tijdens je wandeling? Neem dit mee om weg te gooien.
Ook op wildplukwandeling?
Katja organiseert met haar bedrijf Wilderlust wildplukwandelingen en online wildplukcursussen. De wandelingen vinden vaak plaats in de omgeving van Amsterdam, maar op afspraak kan Katja ook naar je toe komen in heel Nederland. Een wildplukwandeling lijkt mij ook een superleuk verjaardagscadeau of teamuitje! Bekijk meer over Wilderlust.
Meer groene uittips van thegreenlist.nl
- Duurzaam shoppen en wandelen in een prachtig deel van Amsterdam: doe de Green Light District Walk.
- Een citytrip naar onze duurzame hoofdstad: dit moet je zien en doen in duurzaam Nijmegen.
- Veluwe tips volgens een local: hier moet je wezen!
Photo credits: thegreenlist.nl.
